Buzdolabından aldığınız yumurtanın üzerindeki son kullanma tarihi silinmiş ya da hangi tarihte aldığınızı hatırlamıyor musunuz? İşte tam bu noktada aklınıza “acaba bu yumurta bozuk mu?” sorusu takılıyor değil mi? Hepimizin başına gelmiştir. Yumurtayı kırıp da içinden kötü bir koku çıkınca pişmanlık duymuşuzdur.
Market yumurtası olsun, köy yumurtası olsun, tazeliğini kontrol etmek çok önemlidir. Ama merak etmeyin, yumurtayı kırmadan önce tazeliğini anlamanın birçok pratik yolu var! Özellikle taze köy yumurtası nasıl anlaşılır diye merak ediyorsanız, bu testler sizin için de geçerlidir.
Bozuk Yumurta Görüntüsü Nasıl Olur?
Yumurtanın dışından bozuk olup olmadığını anlamanın ilk yolu kabuğuna bakmaktır. Taze yumurtanın kabuğu mat ve pürüzsüz görünürken, bayat yumurtanın kabuğu daha parlak ve pürüzlü olabilir. Ayrıca kabukta çatlaklar, lekeler veya anormal renkler varsa dikkatli olmalısınız.
Marketten aldığınız yumurtalarda yumurta kodları üzerinden de üretim tarihini öğrenebilirsiniz. Bu kodlar yumurtanın nereden geldiğini ve ne zaman paketlendiğini gösterir.
Yumurtayı kırdığınızda da görsel ipuçları alabilirsiniz. Taze yumurtanın sarısı yuvarlak, dolgun ve ortada dik durur. Akı ise sarıyı sıkıca sarar ve yayılmaz. Bayat yumurtanın sarısı yassılaşır, ak ise tabağa yayılır ve sulu görünür. Eğer yumurta bozuksa, rengi mat ve sarısı dağılmış olabilir. İçinde siyah noktalar veya kan lekeleri varsa da tüketmeyin.
Bozuk Yumurta Nasıl Anlaşılır?
| Nitelik | Taze Yumurta | Bayat Yumurta | Bozuk Yumurta |
| Su Testi | Dibe yatay olarak çöker ve kalır. | Suyun ortasında askıda kalır. | Suyun yüzeyine tamamen çıkar ve yüzer. |
| Kırıldığında Sarısı | Yuvarlak, dolgun ve dik durur. | Yassılaşır, kolay dağılır. | Dağılmış, mat ve anormal renkli (yeşilimsi) olabilir. |
| Kırıldığında Akı | Jel benzeri, sarıyı sıkıca sarar. | Çok sulu ve incedir, tabağa yayılır. | Rengi bulanık, pembe veya yeşilimsi lekeler içerebilir. |
| Koku | Çok hafif veya hiç yoktur. | Hafif hoş olmayan bir koku sezilebilir. | Çok belirgin, keskin ve kükürtlü (çürük) koku yayar. |
| Sallama Sesi | İçinden hiçbir hareket sesi gelmez. | İçindeki sıvı gevşediği için çarpma sesi duyulabilir. | Genellikle sallandığında belirgin bir gevşeklik ve sıvı sesi gelir. |
| Kabuk Görünümü | Mat ve pürüzsüzdür. | Daha parlak veya pürüzlü olabilir. | Bazen üzerinde küf veya anormal lekeler görülebilir. |
Yumurtanın bozuk olduğunu düşünüyorsanız kesinlikle tüketmemelisiniz. Yumurta zehirlenmesi riskine karşı sağlık açısından bayat yumurta da tüketilmemelidir.
Taze veya Bayat Yumurta Nasıl Anlaşılır?
Taze Yumurta Nasıl Olur?
Taze yumurtanın birkaç belirgin özelliği vardır. Su testinde dibe çöker, kabuğu mat görünür ve kırıldığında sarısı bomba gibi ortada durur. Akı da jelimsi bir kıvamda olup sarının etrafını sıkıca sarar. Kokusu ya çok hafiftir ya da hiç yoktur. Elinize aldığınızda ağırlığını hissedersiniz çünkü içi dolu ve nemlidir.
Taze yumurtayı salladığınızda içinde hiçbir hareket sesi duymazsınız. Işığa tuttuğunuzda sarısı net görünür ve hava kesesi çok küçüktür. İşte bunlar taze yumurtanın belirtileridir. Köy yumurtası da market yumurtası da aynı şekilde kontrol edilir.
Bayat Yumurta Nasıl Olur?
Bayat yumurta ise tam tersi özellikler gösterir. Su testinde yüzeye yakın durur veya tamamen çıkar. Kabuğu daha parlak ve pürüzlü görünebilir. Kırıldığında sarısı yassı ve ak kısmı çok sulu olup her tarafa yayılır.
Salladığınızda içinde çarpma sesi duyabilirsiniz çünkü nem kaybı nedeniyle içeride boşluk oluşmuştur. Işığa tuttuğunuzda hava kesesi büyümüş ve yumurta içi bulanık görünür. Kokusu da keskin ve hoş olmayan bir hal alır.
Yumurta Su Testi Nedir?
En bilinen ve en pratik yöntem su testidir. Evde hemen uygulayabileceğiniz bu test sayesinde yumurtanın taze mi yoksa bayat mı olduğunu kolayca anlayabilirsiniz. Bu testin çalışma prensibi yumurtanın içindeki hava miktarıyla ilgilidir.
Yumurta zamanla içindeki nemi kaybeder ve kabuğun gözeneklerinden hava girer. Bu hava cepleri yumurtanın su üzerinde yüzmesine neden olur. Ne kadar çok hava varsa, yumurta o kadar yukarı çıkar. İşte bu basit fizik kuralı sayesinde tazelik kontrolü yapabiliyoruz.
Yumurta Su Testi Nasıl Yapılır?
Gelin adım adım anlatayım. Derin bir kase ya da cam alın ve içine soğuk su doldurun. Yumurtayı yavaşça suyun içine bırakın. Şimdi dikkatle gözlemleyin:
Taze Yumurta: Su testinde yumurta dibe yatay olarak çöker ve orada kalırsa, tebrikler! Yumurtanız çok taze demektir. Gönül rahatlığıyla kullanabilirsiniz.
Orta Yaşlı Yumurta: Yumurta dibe çöküyor ama bir ucu hafifçe yukarı kalkıyorsa, yumurtanız orta yaşlı sayılır. Hâlâ kullanılabilir ama en kısa sürede tüketmenizi öneririm. Kaynatma veya pişirerek kullanmanız daha güvenli olur.
Bayat Yumurta: Yumurta suyun ortasında askıda kalıyorsa veya tamamen yüzeye çıkıyorsa, maalesef yumurtanız bozulmuş demektir. Bunu kesinlikle kullanmayın ve çöpe atın.
Bu test o kadar güvenilirdir ki, yüzlerce yıldır kullanılmaktadır. Hem pratik hem de herhangi bir ekipman gerektirmez.
Yumurta Tazelik Testi İçin Diğer Yöntemler
1. Koku Testi
Bazen en basit yöntemler en etkili olanlardır. Yumurtayı kırdıktan sonra doğrudan burnunuza yaklaştırıp koklayabilirsiniz. Bozulmuş yumurta çok belirgin, keskin ve kükürtlü bir koku yaydığı için hemen anlarsınız. Bu test özellikle yumurtayı kırdıktan sonra şüphelendiğiniz durumlarda çok işe yarar.
2. Sallama Testi
İşte pek bilinmeyen ama oldukça etkili bir yöntem! Yumurtayı elinize alın ve kulağınızın yanında hafifçe sallayın. Herhangi bir çarpma sesi duyuyor musunuz?
Taze yumurtada içerik sıkı ve dolgun olduğu için hiçbir ses duymayacaksınız. Ama bayat yumurtada içindeki nem kaybı nedeniyle sarı ve ak gevşemiştir, bu yüzden sallarken çarpma sesi duyabilirsiniz. Bu yöntem özellikle marketten yeni yumurta alırken bile kullanabileceğiniz pratik bir test.
3. Işık Testi (Mumlamak)
Profesyonellerin kullandığı bir yöntem olan ışık testi, evde de uygulanabilir. Karanlık bir odada cep telefonunuzun fenerini açın veya güçlü bir el feneri kullanın. Yumurtayı ışığın önüne tutun.
Taze yumurtada sarı net bir şekilde görülür ve yumurta içi homojen görünür. Bayat yumurtada ise hava kesesi büyür ve yumurta içinde karanlık lekeler veya bulutlu bir görüntü oluşabilir.
Bozuk Yumurta Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Haşlanmış yumurtanın bozuk olduğu nasıl anlaşılır?
Haşlanmış yumurtalar için de kontrol yöntemleri var. Öncelikle kokusu çok belirleyicidir. Kabuğunu soyduktan sonra yumurtayı koklayın. İkinci olarak, yumurtanın yüzeyinde kaygan veya yapışkan bir his varsa, bu bozulmanın işaretidir. Renk değişikliği de önemli; yeşilimsi veya pembe bir renk görürseniz tüketmeyin. Bu arada, yumurtanızın tazeliğinden eminseniz ve doğru kıvamda haşlamak istiyorsanız, yumurta haşlama süreleri de önemlidir.
Yumurtanın bozuk olup olmadığını kırmadan nasıl anlarım?
Su testi en güvenilir yöntemdir. Bunun dışında yumurtayı salladığınızda içinden ses gelip gelmediğini kontrol edebilir, ışığa tutarak içini inceleyebilir veya kabuğunun görünümüne bakabilirsiniz. Tüm bu yöntemler yumurtayı kırmadan tazeliğini anlamanızı sağlar.
Kötü koku yumurtanın bozuk olduğu anlamına mı gelir?
Kesinlikle evet! Kötü koku, yumurtanın bozulduğunun en net işaretidir. Taze yumurtanın neredeyse hiç kokusu yoktur. Eğer yumurtadan keskin, kükürtlü veya çürümüş bir koku geliyorsa, o yumurtayı asla tüketmeyin. Bu bakterilerin üremesiyle oluşan gazların kokusudur ve sağlığınız için tehlikelidir.
Pişmiş bozuk yumurta nasıl anlaşılır?
Pişmiş yumurta eğer bozuksa kaygan, yapışkan veya küflü bir dış yüzeye sahip olabilir. Ayrıca çok keskin ve rahatsız edici bir koku yayar. Bozulmuş pişmiş yumurtalar, özellikle soyulduktan sonra pembemsi, yeşilimsi veya mat-gri bir renge bürünür. Kabuğunu soyduğunuzda bu anormal renkler veya yapışkanlık şeklinde görünür. Beyaz kısmında yeşilimsi, pembe lekeler veya sarısında anormal renkler görürseniz o yumurtayı çöpe atın.
