Mutfak alışverişi yaparken hepimiz o ikilemde kalırız: Beyaz yumurta mı yoksa kahverengi yumurta mı? Genellikle kahverengi olanların daha doğal, daha sağlıklı veya köy yumurtası olduğu düşünülür. Ancak gerçek şu ki, bu iki yumurta arasındaki temel fark sadece kabuk renginden ibarettir. Bu yazıda, kahverengi ve beyaz kabuk renkleri arasında ne gibi farklar olduğu ve fiyat farkının arkasındaki gerçek ekonomik nedenleri basitçe açıklıyoruz.
Beyaz Yumurta İle Kahverengi Yumurta Arasındaki Fark Nedir?
Beyaz ve kahverengi yumurta arasındaki tek gerçek fark, yumurtayı yumurtlayan tavuk ırkı ve genetiğidir. Genellikle beyaz kulak memesi olan tavuklar beyaz, kırmızı kulak memesi olan tavuklar ise kahverengi yumurtlar. Peki bilimsel olarak yumurta kabuk rengi neye göre değişir; bunun sebebi yumurtlamanın son aşamasında eklenen bir pigmentten kaynaklanır. Bunun dışında, yumurtanın içeriği, pişme şekli veya kullanım alanları arasında hiçbir biyolojik fark bulunmaz.
Karşılaştırma Tablosu
| Özellik | Beyaz Yumurta | Kahverengi Yumurta |
| Besin Değeri | Aynı | Aynı |
| Lezzet | Aynı | Aynı |
| Kabuk Rengi Nedeni | Genetik faktörler | Pigment yoğunluğu |
| Maliyet | Daha ekonomik | Daha pahalı |
| Kabuk Sertliği | Standart | Biraz daha kalın |
Kahverengi Yumurta Daha Mı Sağlıklı?
Halk arasındaki yaygın pazar algısı kahverengi yumurtanın daha besleyici olduğu yönündedir. Ancak bu bilimsel bir gerçek değildir. Her iki yumurta rengi de aynı besin değeri profili ile karşımıza çıkar; yani protein, yağ ve kalori miktarları eşittir. Bir yumurtanın sağlıklı olup olmadığını kabuk rengi değil, tavuğun neyle beslendiği ve hangi koşullarda yetiştiği belirler. Eğer tavuk kaliteli yemle besleniyorsa, kabuk rengi ne olursa olsun yumurtası besleyicidir.
Beyaz Yumurta Neden Ucuz?
Beyaz yumurtanın daha uygun fiyatlı olmasının sebebi kalitesiz olması değil, tamamen verimlilikle ilgili bir durumdur. Beyaz yumurtlayan tavuklar (örneğin Ligorin), genellikle daha küçük yapılıdır ve yem tüketim oranı kahverengi tavuklara göre çok daha düşüktür. Az yem yiyip çok yumurta ürettikleri için endüstriyel yumurtacılık sektöründe maliyet düşer. Bu düşük üretim maliyeti de doğrudan market rafındaki etikete yansır.
Kahverengi Yumurta Neden Pahalı?
Kahverengi yumurtaların daha pahalı olmasının temel nedeni, bu yumurtayı veren tavukların fiziksel olarak daha iri olmasıdır. İri tavuklar yaşamak ve yumurtlamak için daha fazla yeme ihtiyaç duyar. Tavuğun tükettiği fazla yem, yetiştirici için ek bir maliyet anlamına gelir. Kısacası, kahverengi yumurtaya ödediğiniz fazla ücret, yumurtanın kalitesi için değil, tavuğun yediği ekstra yemin bedelidir.
Kahverengi Yumurtalar Daha Mı Dayanıklıdır?
Genellikle kahverengi yumurtaların kabuk kalınlığı beyazlara göre bir miktar daha fazla olabilir. Bu durum, yumurtayı dış etkenlere karşı biraz daha dirençli kılabilir. Ancak bu fark oldukça küçüktür ve tazelik üzerinde belirleyici bir etkisi yoktur. Bir yumurtanın dayanıklılığını asıl belirleyen şey, kabuğun en dışındaki koruyucu kütikül tabakası ve yumurtanın ne zaman yumurtlandığıdır. Amerika Tarım Bakanlığı kaynaklarından1 elde ettiğimiz bilgiye göre her iki rengin de uygun koşullarda aynı süre taze kaldığı ve aralarında besin farkı olmadığı görülmektedir.
“Yumurta Kapında olarak saha tecrübemizde şunu net bir şekilde görüyoruz: Kahverengi yumurtanın fiyat farkı doğallığından veya kalitesinden değil, bu cinsteki tavukların genetik olarak daha iri olması, daha fazla yem tüketmesi ve bakım maliyetlerinin yüksekliğinden kaynaklanır. Beyaz yumurta ile kahverengi yumurta arasında maliyet kalemi dışında besin değerleri ve lezzet bakımından bir fark görülmemektedir.”
Kahverengi Yumurta Mı Beyaz Yumurta Mı Tercih Edilmeli?
Seçim yaparken rengine değil, yumurtanın tazeliğine ve tavuğun yetiştiği doğal ortam koşullarına bakmalısınız. Eğer amacınız sadece ekonomik bir protein kaynağına ulaşmaksa beyaz yumurta harika bir tercihtir. Eğer görsel bir tercihiniz varsa kahverengi alabilirsiniz. Unutmayın, yumurta sarısının rengini belirleyen şey kabuk değil, yemde bulunan lutein maddesidir. İçerideki albumin (yumurta akı) kalitesi de tamamen tavuğun sağlığıyla ilişkilidir.
Kaynakça
- https://www.fsis.usda.gov/food-safety/safe-food-handling-and-preparation/eggs/shell-eggs-farm-table ↩︎
